ثبت نام و دریافت هدیه
استراتژی کسب و کار راهبردهایی است که کسب و کارهای مختلف برای رشد و موفقیت خود از آن استفاده میکنند. در این مطلب از مجله بوکاپو به تشریح مفاهیم استراتژیک کسب و کار می‌پردازیم.
استراتژی کسب و کار ابزاری است که از طریق آن به اهداف تجاری‌تان دست می‌یابید. درواقع تاکتیکها و سیاست‌هایی که برای استخدام کارمندان، فروش محصول، قیمت گذاری و دیگر امور مربوط به کسب و کارتان از آن استفاده میکنید، به عنوان راهبرد کسب و کار تعریف میشود. شما برای ایجاد راهبردهایی که متناسب با چشم‌انداز و اهداف کلی کسب و کارتان باشد، نیاز به زمان دارید تا بتوانید در طول مسیر روش‌های خود را اصلاح کرده و یا تغییر دهید.
استراتژی کسب و کار چیست و شناخت آن چه اهمیتی دارد؟
به طور کلی مجموعه اقدامات و تصمیماتی که شرکت‌ها برای پیشبرد اهداف تجاری خود جهت ورود به بازار و متمایز شدن از رقبا انجام می‌دهند، استراتژی کسب و کار نام دارد. این اقدامات مشخص می‌کند که برای اهداف تعیین شده‌تان چه کارهایی باید انجام دهید و چگونه و از چه راه‌هایی به آن دست پیدا کنید. هرگونه تصمیم‌گیری جزئی در مورد بخش‌های مختلف تجاری اعم از تخصیص منابع، تعامل با مشتری و تعیین دستمزد کارمندان و نحوه پاداش دهی، در مفاهیم راهبردی کسب و کار تعریف میشود. این سیاست‌ها به شرکت‌ها کمک می‌کند تا در تمام بخش‌های خود به صورت یکپارچه و براساس اهداف سازمانی مشارکت داشته باشند و از مسیر اصلی منحرف نشوند.
شاید از خود بپرسید که چرا استراتژی کسب و کار تا این اندازه اهمیت دارد؟ برای پاسخ به این سؤال می‌توان دلایل مختلفی را ذکر کرد. در ادامه ۵ دلیل اهمیت این موضوع را برایتان شرح خواهیم داد. با ما همراه باشید.
قبل از هر چیز باید بگوییم که کتاب‌های بسیار زیادی در حوزه استراتژی کسب و کار به رشته تحریر در آمده است که می‌توانید در سایت خلاصه کتاب بوکاپو، به ایده‌های کلیدی این کتاب‌ها دسترسی پیدا کنیم.
۱. برنامه‌ریزی
داشتن یک دستورالعمل راهبردی در کسب و کارها به آن‌ها کمک می‌کند تا گام‌های اساسی و بنیادینی که برای رسیدن به اهداف تجاری‌شان تعریف کرده‌اند را با اطمینان بردارند. درواقع یک استراتژی موفق همانند برنامهای است که برای کسب و کارتان تعریف میکنید تا براساس آن مسیر رسیدن به اهدافتان را با دیدی باز طی کنید.
۲. شناسایی نقاط قوت و ضعف
وجود استراتژی کسب و کار به شما این امکان را می‌دهد که نقاط قوت و ضعف خود را به‌خوبی شناسایی کرده و آن را مورد ارزیابی قرار دهید. برای مثال از طریق ایجاد یک استراتژی کاربردی می‌توان نقاط قوت خود را بهبود داده و نقاط ضعف‌تان را اصلاح کنید.
۳. افزایش بهره‌وری
وجود یک استراتژی کسب وکار به افراد کمک می کند تا به صورت مؤثرتری از منابع موجود خود استفاده کنند.
۴. کنترل و مدیریت بیشتر
آشنایی با مفاهیم راهبردی کسب و کار کنترل بیشتری بر روی فعالیت‌های تجاری‌تان به شما خواهد داد. وقتی استراتژی خود را مشخص کرده و براساس آن تصمیم‌گیری میکنید، قدم به قدم مراحل رشدتان را تحت کنترل خود خواهید گرفت. بااین‌کار می‌توانید به ارزیابی فعالیت‌های‌تان پرداخته و هماهنگی آن را با اهدافی که تعیین کرده‌اید، بررسی کنید.
۵. مزیت رقابتی
وقتی برای فعالیت‌ها و تصمیمات خود برنامهای منسجم دراختیار داشته باشید، آن‌گاه به‌خوبی نقاط قوت خود را شناسایی خواهید کرد. تشخیص نقاط قوت، یک مزیت رقابتی برای کسب و کارهاست که باعث منحصر به فرد شدن محصول یا خدمات‌شان میشود.
حال که اهمیت استراتژی و تأثیر آن در رشد سازمان‌ها و شرکت‌ها را درک کرده‌اید، به بررسی مفاهیم راهبردی کسب و کار می‌پردازیم.
مفاهیم استراتژی کسب و کار دارای ۶ عنصر حیاتی است.
فرقی نمی‌کند که در کسب و کارتان از کدام مورد از انواع استراتژی استفاده میکنید چون تمام راهبردهای تجاری شامل ۶ عنصر اصلی است که عبارتند از:
۱. اهداف تجارت و چشم‌اندازی که نسبت به کارتان دارید
اهداف تجارت یکی از مفاهیم استراتژی کسب و کار محسوب میشود که چشم‌انداز شما را در مسیری که پیش رو دارید، مشخص می‌کند. این عنصر در راهبرد کسب و کار شامل دستورالعملهایی روشن در مورد روش‌های تجاری شما جهت رسیدن به هدف‌تان است. علاوه‌براین در چشم‌اندازی که برای حوزه کاری‌تان مشخص میکنید، باید تعیین کنید که چه کسانی و با چه مهارت‌هایی باید عهده‌دار وظایف تعیین شده باشند.
۲. ارزش های اصلی
دومین عنصر راهبرد کسب و کار، ارزش های اصلی نام دارد. ارزش های اصلی شرکت باید به‌صورت واضحی برای مدیران رده بالا و واحدهای تجاری کسب و کارتان تشریح شود. بااین‌کار اطمنیان پیدا خواهید کرد که تمامی فعالیت‌ها در چارچوب ارزش های تعریف شده و به‌صورت هماهنگ به اجرا گذاشته میشود.
۳. تجزیه و تحلیل سازمانی
در یک راهبرد کاربردی، بسیار اهمیت دارد که نقاط ضعف و قوت، فرصت‌ها و خطراتی که کسب و کارتان با آن‌ها مواجه است را به‌خوبی شناسایی کنید. با بررسی موشکافانه این موارد، می‌توانید از منابع موجود برای پیشبرد اهدافتان استفاده کنید.
۴. تاکتیک
مفهوم تاکتیک در استراتژی کسب و کار به اقداماتی گفته میشود که در راستای اجرایی کردن دستورالعملها اعمال می‌شوند. به این منظور باید جزئیات دستورالعملها و اقداماتی را که باید انجام گیرد مشخص کنید. مشخص کردن جزئیات به اعضای یک مجموعه کمک می‌کند که از زمان و انرژی خود به بهترین صورت استفاده کنند.
۵. برنامه تخصیص منابع
در استراتژی کسب و کار باید منابعی که برای رسیدن به اهدافتان نیاز دارید را مشخص کنید. همچنین در برنامه تخصیص منابع باید مشخص کنید که چه کسی عهده‌دار چه مسئولیتی است.
۶. ارزیابی
ارزیابی خروجی کار و میزان تأثیرگذاری خدمات‌تان یکی از بخش‌های مهم راهبرد کسب و کار شماست. صاحبین کسب و کار باید به صورت مداوم میزان پیشرفت و اثربخشی اقدامات خود را بررسی کرده و به اصلاح آن بپردازند. برای این‌کار لازم است که وضعیت تجارت خود را با گذشته و یا در روزهای آغازین کار مقایسه کنید. ارزیابی خروجی کار روندی پیوسته است که باید تا ابد آن را حفظ کرد.
با انواع معروف و رایج استراتژی های کسب و کار آشنا شوید
حال که با ۶ بخش مهم استراتژی کسب و کار آشنا شدید، وقت آن است که با چند نمونه از انواع استراتژی های تجاری آشنا شوید. در ادامه ۱۰ مورد از بهترین استراتژی های کسب و کار را برایتان فهرست کرده‌ایم.
۱. استراتژی فروش بیشتر محصولات
برخی از سازمان‌ها به جای پیدا کردن مشتری‌های جدید، ترجیح می‌دهند که به مشتری‌های همیشگی و ثابتی که دارند، محصول بیشتری ارائه دهند. این راهبرد کسب و کار برای مشاغلی مانند بانک‌ها یا خرده‌فروشی‌های آنلاین بسیار مناسب و کاربردی است.
افزایش فروش محصولات به معنای بزرگ‌تر کردن سبد خرید مشتری‌های فعلی‌تان است. حتی اگر سبد خرید این دسته از مشتریان افزایش کمی هم داشته باشد، باز هم سود زیادی را عاید این کسب و کارها خواهد کرد. در این استراتژی به‌جای اینکه هزینه و زمان زیادی برای پیدا کردن مشتریان جدید صرف شود، با ترغیب مشتریان فعلی به خرید بیشتر، سود قابل توجهی روانه صاحبین کسب و کار میشود.
۲. استراتژی ارائه جدیدترین انواع محصولات
بسیاری از شرکت‌ها، تمام سعی‌شان بر این است که پیشرفته‌ترین محصولات را از لحاظ فن‌آوری روانه بازار کنند. شرکت‌های خودروسازی و یا کسب و کارهایی که در زمینه فناوری فعالیت می‌کند از این استراتژی بیشترین سود را عاید خود میکنند. در این نوع استراتژی ابتدا باید مشخص کرد که تعریف شما از مفهوم نوآوری چیست و چگونه می‌خواهید با محصولات‌تان بازار را قبضه کنید.
۳. استراتژی تولید محصولات مبتکرانه
در این استراتژی کسب و کار شرکت‌ها به سرمایه‌گذاری در زمینه تحقیق و توسعه می‌پردازند. آن‌ها به‌دنبال این هستند که از راه مطالعه و پروژه‌های تحقیقاتی همواره جدیدترین محصولات را روانه بازار کنند.
۴. مشارکت با کسب و کارهای نوپا
بسیاری از کسب و کارها در دنیا تمرکزشان را بر روی بازارهای جدید می‌گذارند. آن‌ها شرکت‌های کوچک و جوان با پتانسیل رشد بالا را شناسایی کرده و با آن‌ها ادغام می‌شوند، در حالتی دیگر این کسب و کارها اقدام به خرید سهام آن شرکت‌ها میکنند. این‌کار برای کسب و کارهایی که از این استراتژی استفاده میکنند، بسیار سودآور است.
۵. استراتژی بهبود خدمات مشتری
شرکت‌های زیادی در سراسر دنیا وجود دارند که تنها به‌خاطر کیفیت بالای خدمات و محصولات‌شان بر سر زبان‌ها افتاده‌اند. افزایش کیفیت محصولات می‌تواند باعث شهرت کسب و کارها شود و به همین دلیل بسیاری از صاحبین کسب و کارها از این استراتژی استفاده میکنند.
۶. تمایز محصولات
استراتژی تمایز محصولات یکی از انواع استراتژیهای رایج در میان کسب و کارهای مختلف دنیاست. شرکت‌ها از طریق متمایز کردن محصولات خود از نظر فن‌آوری، ویژگی و یا قیمت گذاری می‌توانند از رقیبان خود برتری پیدا کنند.
۷. قیمت گذاری
برخی از کسب و کارها با پایین نگه داشتن قیمت‌ها، قدرت خرید قشر متوسط را افزایش می‌دهند. آن‌ها به‌دنبال این هستند که مشتریان عادی آن‌ها هم بتوانند لذت خرید را تجربه کنند. بااین‌حال در این استراتژی نیاز به فروش حجم بالایی از محصولات است تا بتوان به سود رسید؛ هرچند افزایش حجم فروش هم نمی‌تواند سود کلانی را روانه این نوع کسب و کارها کند. درواقع پایین نگه داشتن قیمت، حاشیه سود کمی دارد. درمقابل شرکت‌های دیگری هستند که قیمت محصولات و خدمات خود را بالاتر از توان مشتری‌های عادی خود در نظر می‌گیرند. آن‌ها از این طریق می‌توانند محصول خود را منحصر به فرد کرده و البته سود بیشتری هم به‌دست بیاورند.
۸. برتری فنی
شرکت‌های زیادی وجود دارند که به‌دنبال مزیت فنی محصولات خود هستند. آن‌ها سرمایه هنگفتی را صرف تحقیق و توسعه در مورد محصولات خود میکنند تا منحصر به فرد بمانند. این دسته از کسب و کارها حتی در انتخاب افرادی که استخدام میکنند نیز متمایز عمل میکنند. آن‌ها به‌دنبال افرادی با مهارت‌های خاص هستند تا بتوانند پروژه‌های تحقیقاتی خود را به سرانجام برسانند.
۹. حفظ مشتری‌های فعلی
به طور کلی حفظ مشتری بسیار ساده‌تر از پیدا کردن مشتری‌های جدید است. در این استراتژی از هر فرصتی برای حفظ مشتریان فعلی و وفادار نگه داشتن آن‌ها استفاده میشود. می‌توان گفت که حفظ مشتریان یک استراتژی عالی در کسب و کار محسوب میشود.
۱۰. تجارت سبز یا پایدار
کسب و کارهای پایدار یا تجارت سبز به دنبال فعالیت‌هایی هستند که کمترین آسیب را به محیط زیست و یا زندگی انسان‌ها برساند. در این استراتژی کسب و کار تمام سعی بر این است که مجموعه فعالیت‌های شرکت در راستای ایجاد تأثیراتی مثبت بر روی فرهنگ، اقتصاد و جنبه‌های زیستی انسان‌ها باشد.
یکی از کتاب های بسیار کاربردی در این حوزه کتاب استراتژی اقیانوس آبی و کتاب انتقال به اقیانوس آبی است که در ادامه کتاب قبلی و بصورت کاربردی نوشته شده است.
همانطور که در این مطلب خواندید، استراتژی کسب و کار دارای بخش‌هایی است که هسته مرکزی هر استراتژی را تشکیل می‌دهد. صرف‌نظر از اینکه از چه نوع استراتژی در کسب و کار خود استفاده میکنید، تمام المان‌هایی که در این مقاله برایتان نام برده‌ایم، باید در راهبردهای شما تعریف شوند. مفاهیم راهبرد کسب و کار تنها زمانی برایتان روشن خواهد شد که در عمل آن‌ها را به اجرا بگذارید و در طول زمان روش‌ها و دستورالعمل‌های‌تان را همزمان با رشد کسب و کارتان اصلاح کنید.
به مجموعه دستورالعملهایی که در جهت رسیدن به اهداف تجاری کسب و کارتان تعیین میکنید، استراتژی کسب و کار گفته میشود. کسب و کارها با توجه به اهدافی که در ابتدا برای خود تعیین میکنند، از استراتژیهای مخصوص به خود استفاده میکنند. برای کسب دانش بیشتر در این رابطه پیشنهاد میکنیم خلاصه کتاب استراتژی خوب، استراتژی بد را مطالعه کنید.
ابتدا باید طرح و برنامهای مشخص با توجه به ویژگیهای اصلی یک استراتژی برای خود مشخص کنید. در این طرح باید ارزشهای اصلی، نقاط قوت و ضعف، ارزیابی خدمات و همچنین تاکتیکها و جزئیات اقداماتتان را در راستای اهدافتان مشخص کنید.
کسب و کارهای بدون استراتژی مانند مسافری هستند که بدون نقشه راه قدم در یک مسیر ناشناخته می‌گذارند. با تعیین استراتژی و مشخص کردن جزئیات اقدامات و تصمیم‌های‌تان می‌توانید علاوه بر پیشی گرفتن از رقبا، خدمات‌تان را هم منحصر به‌فرد کنید.
