نیچ مارکتینگ چیست و چه تاثیری بر افزایش درآمد دارد؟

سفر‌های کاری جزء جدایی‌نا‌پذیر بعضی از مشاغل امروزی هستند. افراد برای ماموریت‌های کاری خود مجبورند به شهر‌های دیگر سفر ‌کنند و حفظ آراستگی ظاهری در طول این رفت‌و‌آمد‌ها خودش یک چالش است. شما صبح زود به شهر مقصد رسیده‌اید و قرار است در جلسه‌ای مهم شرکت کنید. حالا در این شرایط اتو از کجا پیدا می‌کنید‌؟ یک شرکت پوشاک می‌تواند لباس‌هایی تولید کند که چروک نمی‌شوند و این نقطه تمایز بزرگ تبدیل به برگ برنده‌ای می‌شود که آن را بین سایر رقبا برجسته می‌کند! در نیچ مارکتینگ (Niche markting) باید به نقطه‌ای نگاه کنید که از دید سایر رقبا پنهان مانده است، درست مثل کاری که این شرکت انجام داد.

با این استراتژی، گوشه‌ای از یک بازار که احتمال حضور رقبا در آن کمتر است را مال خودتان می‌کنید! صبر کنید! اجازه ندهید صدای نفس طماع فریبتان دهد: «چرا فقط گوشه‌ای از بازار رو تصاحب کنم در حالیکه می‌تونم همه اون رو مال خودم کنم و درآمدم رو چندین برابر کنم؟!» این طرز فکر، عامل فروپاشی بسیاری از کسب‌وکارهای نوپا در دهه اخیر بوده است.

اما اینکه علت این فروپاشی چیست، مطلبی است که در پایان این مقاله به آن آگاه خواهیم شد. با این مطلب از مجله بوکاپو همراه شوید تا بررسی کنیم که نیچ مارکتینگ چیست و چطور با رعایت اصول بازاریابی گوشه بازار، توجه مشتریان هدف کسب و کارتان را به خود جلب کنید.

نیچ مارکتینگ چیست؟

در دنیایی که از هزاران محصول مشابه اشباع شده است، نیچ مارکتینگ وارد عمل شده و شما را از دیگر رقبا متمایز می‌کند. در معنی لغوی، «نیچ» مکان یا موقعیتی است که به دلیل متفاوت بودن، برای افراد خاصی مناسب است. معنی نیچ مارکتینگ شما را با این استراتژی تجاری بیشتر آشنا خواهد کرد!

نیچ مارکت یا گوشه بازار بخشی از بازار است که منافع و نیاز‌های مخاطبان خاصی را در نظر می‌گیرد. اگر در تولید لباس‌های کودکان فعالیت دارید، با تمرکز بر تولید لباس‌های ورزشی مخصوص کودکان وارد استراتژی نیچ مارکتینگ شده‌اید! هرچه اطلاعات شما درباره گروه سنی، علایق و ارزش‌های مخاطبان خود بیشتر باشد، محصولات و خدمات بهتری به آن‌ها ارائه می‌دهید.

برای پیدا کردن مزیت رقابتی کسب و کارمان، چه فاکتورهایی را بررسی کنیم؟

شرکت‌ها با در نظر گرفتن فاکتور‌های زیر خود را از بقیه بازار جدا می‌کنند:

در این رویکرد شما فشاری برای جلب رضایت عموم مردم ندارید و رضایت مشتری‌های خاصتان کفایت می‌کند. شاید در نگاه اول ذهنتان نسبت به این ایده مقاومت کند و با خود بگویید: «چه اشتباه بزرگی! چرا باید مشتریانم را به یک گروه کوچک محدود کنم؟»

به ما اعتماد کنید! این استراتژی، فروش شما را به شکل انفجاری افزایش می‌دهد. زیرا بهتر است در بازار خودتان با عنوان یک متخصص شناخته شوید تا در یک بازار بی حد و مرز یک فروشنده گمنام باشید.

جلب رضایت همه؛ عامل شکست اکثر کسب و کارهای نوپا در دهه اخیر

این ایده که یک فروشگاه زنجیره‌ای بزرگ تاسیس کنید که از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در آن پیدا می‌شود، شاید تا ده سال پیش استراتژی اثربخشی بود، البته اگر سرمایه هنگفتی داشتید. اما حالا برای ورود به هر بازاری، باید از راهی وارد شوید که توان رقابت با غول‌های آن کسب و کار را داشته باشید. در غیر این صورت یا سرمایه‌تان را از دست می‌دهید و برای همیشه پرونده کسب و کار را با یک خاطره تلخ در ذهنتان می‌بندید، یا درجا می‌زنید و درآمدتان در یک محدوده گیر می‌کند.

نیچ مارکتینگ، راه درست ورود به دنیای کسب و کار در سال های اخیر است. یک محدوده خاص از یک بازار را با معیارهایی که تا پایان این مطلب بررسی خواهیم کرد انتخاب می‌کنید، مشتریان احتمالی خود را شناسایی می‌کنید و طبق عادت‌ها و خواسته‌های آن‌ها دست به تولید می‌زنید. آیا آن‌ها حاضر هستند برای کالا یا خدمات انتخابی شما، پول زیادی پرداخت کنند؟ یا اجناس قیمت پایین و مقرون‌به‌صرفه را ترجیح می‌دهند؟ جواب این سوال بخش مهمی از رویکرد شما در تجارت را مشخص می‌کند.

مفهوم نیچ مارکتینگ در تجارت چیست؟

برایان چسکی، یکی از بنیانگذاران و مدیر عامل Airbnb، می‌گوید: «چیزی بسازید که ۱۰۰ نفر عاشقش باشند، نه چیزی که یک میلیون نفر تقریبا دوستش دارند!» این سخن از مدیرعامل بزرگترین سرویس اجاره دادن و اجاره کردن اقامتگاه در سراسر دنیا، مفهوم نیچ مارکتینگ را به طور واضحی بیان می‌کند. نیچ مارکتینگ یعنی فعالیت‌های بازاریابی روی بخش کوچکی از بازار متمرکز شده و فقط رفع نیاز گروه خاصی اهمیت دارد.

هر کسب و کاری نیازمند یک مدل «کسب و کار» درست است. این مدل کسب و کار، مانند گوشی همراهی که در دست دارید؛ مختص خودتان است و سبک کارتان را آشکار می‌کند. مدل کسب و کار شما، مشخص می‌کند که مشتریانتان چه کسانی هستند، در چه نوع بازاری فعالیت تجاری می‌کنید، کسب‌و‌کارتان چه هزینه‌هایی دارد، درآمد خود را چگونه کسب می‌کنید و از همه مهمتر چگونه برای مشتریانتان ارزش خلق می‌کنید.

ست گادین، نویسنده فعال و خلاق دنیای بازاریابی، در کتاب گاو بنفش به زیبایی آموزش می‌دهد که چگونه محصول خود را خاص جلوه دهیم. مثل زمانی که یک گاو بنفش را در میان گله‌ای را گاو‌های معمولی می‌بینید. آیا حاضرید از یک گاو بنفش دست بردارید؟

استراتژی نیچ مارکتینگ را قدم به قدم دنبال کنید

نقشه راهی را دنبال کنید که شما را به هدف برساند! دانستن تعریف نیچ مارکتینگ شما را در تجارت موفق نخواهد کرد. باید یاد بگیرید که چگونه از آن استفاده کنید. با دنبال کردن این ۵ مرحله، استراتژی نیچ مارکتینگ مناسبی تدوین کنید و کسب و کار پولسازتری بسازید:

۱ـ نقاط قوت خود را کشف کنید

چه کاری را به بهترین نحو انجام می‌دهید؟ چه چیزی شما را از دیگر رقبا متمایز می‌کند؟ این تجزیه و تحلیل به شما کمک می‌کند که علاوه بر تمرکز بر توانایی‌های خود متوجه بخش موفق کسب و کار خود خواهید شد. این دقیقا چیزی است ما در Niche marketing به دنبال آن هستیم. به عنوان مثال، آرایشگری شغلی است که هر فرد در کوتاه کردن مو، آرایش کردن، رنگ کردن مو و … نیاز به مهارت دارد. حالا یک آرایشگر به خاطر رنگ‌های متفاوت و خلاقانه خود شهرت دارد. با یک ارزیابی کوتاه، او می‌تواند استراتژی بازاریابی خود را به رنگ مو معطوف کند و خود را از بقیه رقیبان جدا کند.

۲ـ به خدمات و محصولات شرکت خود فکر کنید

فهرستی از کاربرد‌های محصولات خود در بازار تعیین کنید. حالا به دقت تمامی زوایای این کاربرد‌ها را برانداز کنید. چه چیزی می‌تواند کار شما را از دیگر رقبا متمایز کند؟ به عنوان مثال، شرکتی مثل اسنپ می‌تواند حمل و نقل حیوانات یا گیاهان را به خدمات خود اضافه کند و مشتریان خاصی را برای خود دست و پا کند.

شاید بتوان روش استفاده از محصول را تغییر داد و مشکلاتی که در بازار تا به امروز نادیده گرفته شده است را با فقط تغییر روش استفاده حل کرد. با نگاهی هوشمندانه این نکات را فهرست‌بندی کنید. زمانی که فکرش را نمی‌کنید جرقه‌ای در ذهنتان می‌خورد! مارکوس باکینگاه با نوشتن کتاب کشف توانمندی‌ ها به مدیران و صاحبان مشاغل کمک کرده که با کشف استعداد‌های کارکنان، بهره‌وری را در آن‌ها خود افزایش دهند.

۳ـ در زمینه کاری خود تحقیقات گسترده را شروع کنید

آیا تقاضای کافی برای حوزه فعالیت شما وجود دارد؟ آیا ایده شما سودآور است؟ باید تحقیقات را شروع کنید تا بتوانید پاسخ کارآمدی برای این سوالات پیدا کنید. کلمات کلیدی مربوط به کار خود را در گوگل جست و جو کنید. همین اقدام ساده اطلاعات مهمی از میزان کاربرد این کلمه کلیدی و میزان توجه مردم به شما می‌دهد. در این جست و جو نگاهی هم به رقبای خود بیندازید! اگر متوجه رقابت خاصی در فعالیت خود نشدید، به سودآوری این کار شک کنید، اما رقابت کم جای امیدواری دارد! رقابت کم شانس شما را برای گرفتن سهم بزرگی از بازار بیشتر می‌کند.

بعد از شناسایی رقبا، وقت آن است که نیاز مشتریان آن‌ها را بررسی کنید. اگر آن‌ها در بخشی ضعیف عمل می‌کنند یا هنوز دست به کار نشده‌اند، وقت را تلف نکنید. با نیچ مارکتینگ این شکاف بازار را با خدمات یا تولیدات جدید خود پر کنید.

۴ ـ مخاطبان خاص خود را بشناسید

نیاز مصرف کنندگان خود را دریابید و برای رفع هرچه سریع‌تر تدابیری بیندیشید. هرچه نیچ مارکتینگ شما کوچکتر باشد، باید هوای مخاطبان خاص خود را بیشتر داشته باشید تا موقعیت خود را در بازار تثبیت کنید. با استفاده از نظر سنجی یا گفت و گو‌های حضوری، از نیازها و ترجیحات مصرف‌کنندگان آگاه شوید. زمانی که متوجه شدید مخاطب از شما چه می‌خواهد، در رفع نیاز آن‌ها تعلل نکنید، حتی اگر خواسته آن‌ها برخلاف استراتژی‌های تعیین شده شرکت شما باشد.

۵ ـ کانال‌های بازاریابی مناسب را دریابید

رسانه‌های اجتماعی را دریابید، اما از پلتفرم مورد علاقه مخاطبان خاص خود غافل نباشید. به کار گیری استراتژی در رسانه‌های اجتماعی زمانی موثر است که شما در ارتباط نزدیک با مشتریان خود باشید. برای مثال، اگر محصول شما مربوط به گیمر‌ها می‌شود، به جای تبلیغ در فضای اینستاگرام و فیسبوک، روی Reddit، Twitch و Discord تمرکز کنید. اگر محصول شما با دوچرخه سواران در ارتباط است، نشریات تخصصی دوچرخه سواری و فروشگاه‌های فروش دوچرخه انتخاب خوبی برای پیاده کردن استراتژی‌های بازاریابی هستند.

همیشه ما به تنهایی از پس استراتژی‌های نیچ مارکتینگ برنمی‌آییم، استخدام یک مشاوره بازاریابی دیجیتال شما را زودتر به هدف خود در تجارت می‌رساند. علاوه بر این خواندن مقاله هفت گام اساسی برای تدوین استراتژی بازاریابی دیجیتال به شما در پیشبرد اهداف خود از طریق بازاریابی دیجیتال کمک می‌کند.

انواع نیچ مارکتینگ پر طرفدار را بشناسید

نیچ مارکتینگ یک بازاریابی هدفمند است که بر بخشی از بازار که پتانسیل بیشتری دارد متمرکز می‌شود. در زیر بخش‌های از بازار شناسایی شده که پتانسل خوبی برای Niche marketing دارند.

• محیط زیست: تغییرات شدید اقلیمی در سال‌های گذشته افراد زیادی را استفاده از محصولات سازگار با محیط زیست علاقه‌مند کرده است. بازاریابان باید نیاز این دسته از مصرف‌کنندگان که به حفظ منابع طبیعی اهمیت می‌دهند را پاسخ باشند. محبوبیت «بازاریابی سبز» باعث به وجود آمدن صنایع سازگار با محیط زیست شود و مردم از این استراتژی در تولید و بسته‌بندی محصولات استقبال کنند. ایده‌ های تجاری را باید با استفاده از نیچ مارکتینگ در هوا قاپید.

• فناوری: در سال‌ها اخیر انفجاری در زمینه تولید انواع محصولات دیجیتال رخ داده است. هر کمپانی با به کارگیری به روز‌ترین فناوری‌ها سعی در جلب رضایت مخاطبان خود دارد. در این وسط شرکتی که راه خود را از بقیه جدا کند و نیاز مخاطبان خاص خود را در نظر بگیرد در نیچ مارکتینگ پیروز است. مثلا شاید اولین شرکتی که محصولات دیجیتال ضد آب را وارد بازار کرد را به خاطر نیاورد، اما آن شرکت برای اولین بار مسیری را رفت که کسی به فکر رفع این نیاز نیفتاده بود. در حال حاضر فناوری‌هایی که فریلنسری و دورکاری را برای افراد راحت‌تر کرده‌اند بیشتر مورد استقبال قرار می‌گیرند.

• سلامت و تناسب اندام: آگاهی نسبت به اهمیت سلامت در زندگی انسان دلیل به وجود آمدن بسیاری از کسب و کار‌های امروزی است. یکی از بهترین راه‌ها برای یافتن راهی جدید در این تجارت کارکردن با ورزشکاران حرفه‌ای است. چه کسی بیشتر از یک ورزشکار حرفه‌ای از نیاز‌های افراد در این زمینه آگاهی دارد؟ به عنوان مثال ارائه خدمات به زنان برای آماده بودن در دوران بارداری، کار با بیمارانی که با یک بیماری مزمن دست و پنجه نرم می‌کنند. مثلا ساخت باشگاه ورزشی یا اپلیکیشن تناسب اندام برای کسانی که دچار قطع عضو شده‌اند چه طور است؟ شما روی گوشه‌ای از بازار دست گذاشته‌اید که کسی تا به امروز به سمتش نرفته است. خواندن خلاصه کتاب‌ های بازاریابی و فروش بوکاپو شما را در زمینه رشد و ادامه ایده‌های خلاقانه راهنمایی می‌کند.

• گردشگری و سفر: با رشد صنعت گردشگری در سراسر دنیا، قطعا محصولات که به این حوزه مربوط می‌شوند پتانسیل خوبی در تجارت دارند. تولید تجهیزاتی که نیاز‌های گردشگران را برآورده کرده و سفر کردن را برای آن‌ها راحت تر می‌کنند. تولید انواع کیسه خواب، لباس‌های سبک سفری، حوله‌های مسافرتی نمونه‌هایی از این قبیل هستند. با این حال شما برای نیچ مارکتینگ در این بازار به بررسی‌های هوشمندانه‌تری نیاز دارد. باید با نظر سنجی‌های مختلف از بخشی از نیاز‌ها مردم در سفر مطلع شوید که مخاطبان خاص خودش را دارد.

تجارت در تولید محصولات مرتبط با خواب راحت، تجهیزات بازی‌های ویدوئی، غذا‌های وگان، وسایل مورد نیاز حیوانات خانگی و در آخر اهمیت به تولید محصولاتی برا چپ دست‌ها و کسانی که نقص عضو دارند از نیاز‌های بازار هستند، هرچند مخاطب خاص خود را دارند.

مزایای نیچ مارکتینگ

برخی از مزایای ورود به نیچ مارکتینگ به شرح زیر است:

• تمرکز منابع: نیچ مارکت به تعداد کمی از افراد خدمات ارائه می‌دهد. به همین دلیل شرکت می‌تواند منابع مختلفی در راستای اهداف خود متمرکز کند و از این طریق بازاریابی موثرتری داشته باشد.

• رقابت کمتر: این شرکت بخش‌های خاصی از بازار را هدف قرار می‌دهد که شرکت‌های بزرگ علاقه کمتری برای ورود به آن نشان می‌دهند. معمولا برنامه ریزی شرکت‌های بزرگ برای گروه هدف بزرگتری است.

• امکان پذیر برای شرکت‌های کوچک: نیچ مارکتینگ برای شرکت‌هایی با منابع محدود مناسب است. آن‌هایی می‌توانند با این استراتژی در بازار رقابت دوام بیاورند و به رشد خود ادامه دهند و نیاز به رقابت با شرکت‌های بزرگ ندارند.

• حاشیه سود بالا: محصولات انحصاری این شرکت‌ها رقابت کمی در بازار دارند. رقابت کم به آن‌ها اجازه داده قیمت‌ها را بالا ببرند و سود زیادی کسب کنند.

• وفاداری بالا: در نیچ مارکت شرکت‌ها شانس بیشتری برای جلب رضایت مشتریان خود دارند. تخصص آن‌ها رفع نیاز‌های مخاطبان خاص خود است و از این طریق رابطه قوی‌تری بین مشتریان و شرکت ایجاد می‌شود.

این دلایل عمده مزایای ورود به نیچ مارکت هستند.

معایب نیچ مارکتینگ

برخی از معایب ورود به نیچ مارکتینگ به شرح زیر است:

• هزینه تولید بالا: این بازار مخاطبان خاص خودش را دارد؛ بنابراین به سختی می‌توان با افزایش تولید و فروش، هزینه‌های تولید را کمتر کرد.

• موانع کم برای ورود: ورود به این بازار را می‌توان با هر سرمایه‌ای شروع کرد، به همین دلیل ریسک بالایی برای ورود افراد جدید به مارکت شما وجود دارد.

• تولید محصولی مطابق با سلیقه مشتری: در نیچ مارکتینگ جای کمتری برای خطا و اشتباه وجود دارد. به دلیل انتظارات مخاطبان، شما مجبور به ارائه خدمات و محصولات بی عیب و نقص هستید.

نمونه های نیچ مارکتینگ

آشنایی با نمونه‌های نیچ مارکتینگ شما را با حقیقت ماجرا بیشتر آشنا می‌کند. این نمونه‌ها بخش کوچکی از هزاران پروژه نیچ مارکتینگ در سراسر دنیا هستند.

۱ ـ کاپ کیک Georgetown: جورج تاون یک نانوایی است که به طور اختصاصی کاپ کیک می‌پزد. دو خواهر بعد از ترک مشاغل اداری خود به دنبال علاقه همیشگی خود، شیرینی پزی، رفتند. آن‌ها برخلاف سایر نانوایی‌ها که کیک و سایر شیرینی‌های دیگر را همزمان تولید می‌کنند، فقط مشغول درست کردن کاپ کیک هستند. این دو خواهر با تمرکز بر درست کردن کاپ کیک به دستور پخت و طعم‌های جدیدی رسیدند که آن‌‌ها را در حرفه خود یکه تاز کرده است. این ایده‌ها اهمیت تبلیغات خلاق را بیشتر نشان می‌دهد.

۲ ـ Ties.com: یک فروشگاه پوشاک که فقط اکسسوری‌های مردانه می‌فروشد. این سایت بازار گسترده پوشاک مردانه را به فروش اکسسوری‌هایی مانند کراوات، جوراب، کیف پول محدود کرده است. از آنجا که این فروشگاه بخش کوچکی از یک بازار بزرگ تر را تشکیل می‌دهد، با افزایش کیفیت و تنوع خود را از دیگر رقبا متمایز کرده است.

اگر در نیچ مارکتینگ بی‌گدار به آب بزنید، سود نکردن که جای خود دارد، ضرر هم می‌کنید! میزان بودجه، سود و رقابت خود را در نیچ مارکت زیر نظر داشته باشید و زمانی وارد عمل شوید که نیاز واقعی مخاطبان خاص خود را پیدا کرده باشید. دنیس لیون که بیش از ۲۵ سال مشاور برند‌های مطرح دنیا مثل سونی و برگر کینگ بوده است. تجربه‌های خود را در کتاب اصول برند سازی در کسب‌ و‌ کار‌های بزرگ را برای کسب‌و‌کار‌های مختلف بیان کرده است.