فرض کنید در مترو حضور دارید و هنگامیکه به دوستتان پیام میدهید، بغلدستیهای شما سرشان در گوشیتان است و به حریم شخصی و خصوصی (Privacy) شما تجاوز میکنند. یا در محل کار، همکارتان به صفحه مانیتور شما خیره شده. یا غریبهای که در حال صحبت با او هستید، خودش را به نیم متری شما میرساند و از این فاصله، گفتوگویش را ادامه میدهد.
با دیدن این رفتارها چه حسی به شما دست میدهد؟ احتمالا یک حس ناامنی. حفظ حریم شخصی و خصوصی یکی از مهمترین نیازهای هر انسان است که باید به آن احترام گذاشت.
امیدواریم با شنیدن عبارت حریم به یاد حریم سلطان و حرمسرای ناصرالدین شاه نیفتاده باشید. هرچند هر زندگی مشترکی نیازمند حفظ حریمهایی از سوی زوجین است که در این مقاله از مجله بوکاپو به آنها اشاره میکنیم.
تعریف حریم شخصی و خصوصی
حریم شخصی و خصوصی صرفا به معنای رازهای مگو نیست. این حریم، مرزبندیهای مختلفی است که هر فرد درحیطههای مختلف، دور زندگیاش میکشد و از دیگران انتظار دارد که به این مرزها تجاوز نکنند. این حریم، بسته به شخصیت، عقیده، قوم، مذهب، نگرش و در نهایت احساسات هر فرد، متفاوت است.
حریم شخصی افراد به زندگی هر فرد معنا میدهد و سمتوسوی زندگی او را مشخص میکند.
نکته مهم در ارتباط با دیگران این است که حریم خصوصی دیگران احترام بگذاریم و با کلام و رفتارمان آن مرزبندیها را رد نکنیم. لیل لوندز در کتاب چگونه با هر کسی صحبت کنیم، راهکارهایی ساده برای رسیدن به موفقیت در روابط با دیگران را پیش پایتان میگذارد و به شما کمک میکند تا بدانید با هر کسی چطور صحبت و رفتار کنید. میتوانید خلاصه این کتاب را در بوکاپو مطالعه کنید.
حریم خصوصی افراد
بنابه تعریفی که کردیم، هر فردی برای اینکه مرزهایش را مشخص کند و سفتوسخت پای آنها بایستد، باید مهارتهایی را در خودش پرورش دهد یا اصولی را رعایت کند تا علاوه بر حفظ حریم شخصی خودش، به حریم شخصی و خصوصی دیگران نیز احترام بگذارد.
-
شناخت خود
تا ندانید چه چیزی برای شما مهم است و باید چه چیزی را فقط برای خودتان نگه دارید، از کجا میخواهید بفهمید که مرزهای حریم خصوصیتان کجاست؟ انجام تست مایرز یا MBTI میتواند به شناخت خودتان و شخصیتتان کمک کند.
-
مرزبندی مشخص (تفکر نقادانه)
بعد از اینکه خود و شخصیتتان را شناختید، باید مرزبندیتان را مشخص کنید تا دیگران بدانند چطور با شما رفتار کنند و چه سوالهایی را نباید از شما پرسند.
پرسیدن سوالهای بهجا، هنری است که با مهارت تفکر نقادانه به دست میآید. گاهی افراد به دلیل شخصیتی که دارند نمیتوانند مرزبندی درستی داشته باشند و شما برای اینکه از مرز آنها عبور نکنید و به حریم آنها را وارد نشوید، نیاز دارید که دقیقا بدانید مسئله آنها چیست و مرز و حریم آنها کجاست؛ که این مورد با تفکر نقادانه بهدست میآید.
نیل براون و استورات ام. کیلی در خلاصه کتاب راهنمای تفکر نقادانه راههای رسیدن به این تفکر را پیش پای شما میگذارند.
-
مهارت نه گفتن و تحمل نه شنیدن!
حتی بعد از اینکه مرزبندی را مشخص کردید، گاهی پیش میآید که به دلایل مختلف افرادی از این مرز عبور میکنند. در اینجا باید مهارت نه گفتن را در خود تقویت کنید که این مهارت با افزایش عزت نفس، اعتماد به نفس و رشد و توسعه فردی بهدست میآید.
علاوه بر این، باید تحمل نه شنیدن را هم داشته باشید و به حریم شخصی و خصوصی دیگران احترام بگذارید.
حریم خصوصی در زندگی مشترک
مهم است که به یاد داشته باشید، گاهی نیازی نیست همهچیز را با شریک زندگیتان بهاشتراک بگذارید. این نکات را به خاطر داشته باشید:
- شما در هر رابطهای از جمله در رابطه با همسر، شریک زندگی و خانوادهتان، حق حفظ حریم خصوصی را دارید.
- شما حق دارید مدتی را تنها و تنها با خودتان بگذرانید.
در یک رابطه سالم باید حس حفظ حریم شخصی و فیزیکی را برای خود و شریکتان قائل باشید و به آن احترام بگذارید. گاهی نیاز است به شریکتان فرصت دهید تا بتواند برای خودش باشد، خودش را پیدا کند. این کار نهتنها باعث دوری او از شما نمیشود بلکه صمیمیتتان را تقویت و ریسمان رابطهتان را محکمتر میکند.
چه شما و چه همسرتان نمیتوانید بدون ارتباط با درونیترین بخشهای خود، واقعا با دیگری صمیمی باشید و به او عشق بورزید. اصرار در فاش کردن اسرار میتواند حس بدی را به هر دو طرف بدهد و زندگی را پر از آشفتگی کند.
برای عشقورزی و صمیمی شدن نیاز است تا در ابتدا به بلوغ شخصیتی برسید. این همان نکتهای است که اریک فروم به آن اشاره میکند. باید شیوه عشقورزی و محبت را یاد گرفت تا در زندگی مشترک به مشکل برنخورید. اریک فروم در کتاب هنر عشق ورزیدن علاوهبر دستورالعملهایی برای عشقورزی، راهکارهایی را برای رشد و بلوغ شخصیت ارائه میدهد.
جز راست نباید گفت، هر راست نباید گفت
یادتان باشد حفظ حریم شخصی و خصوصی را با دروغگویی اشتباه نگیرید. دروغْ طناب محکم هر رابطهای را قیچی میکند. شریکتان را برای افشای روابط قبل از آشنایی با خودتان در تنگا قرار ندهید و همچنین سعی کنید از روابط قبلیتان با او سخن نگویید.
رازهای خانمانبرانداز
یکسری از موارد است که باید با شریکتان بهاشتراک بگذارید. نمیدانید چه رازهایی را باید با او بهاشتراک بگذارید؟ وقتی آن رازها را پنهان میکنید به خودتان و به پاسخهای فیزیکیتان نگاه کنید. سنگینتر نفس میکشید یا بیشتر عرق میکنید؟ این موارد میتواند سرنخهایی باشد که باید آن راز خاص را با او بهاشتراک بگذارید.
نگفتن این رازها میتواند به ازدواج و رابطۀ شما آسیب بزنند:
- رابطه عاطفی دیگر
- مشکلات شغلی
- پنهان نگهداشتن اعتیاد
- مشکلات حقوقی
- قرض دادن پول
- پرداخت نکردن قبضها و بدهیها
- دروغ گفتن در مورد نحوه خرج کردن پول
- فاش نکردن بیماری
- دیدن مخفیانه دوستان و خانواده
مسئولیتپذیری یکی از راههایی است که میتواند به شما کمک کند تا علاوهبر اینکه روابط قوی و طولانی با دیگران بهخصوص شریک زندگیتان داشته باشید، خصلت قابل اعتماد و احترام بودن را هم به شما اضافه میکند. ما در مقالهای در مجله بوکاپو، راهکارهای تقویت مسئولیت پذیری در جنبه های مختلف زندگی را توضیح دادهایم:
پیشنهاد مطالعه: حریم شخصی و خصوصی در روابط عاطفی و کاریزمانهای بد برای بیان رازها
اگر قصد دارید، موضوع یا رازی را با همسرتان در میان بگذارید، بهیاد داشته باشید که این زمانها چندان مناسب برای بیان این رازها نیستند:
- وقتی در رختخواب هستید؛
- زمانی که یکی از شما در موقعیتی استرسزا قرار دارد؛
- وقتی یکی از شما خسته یا بیمار است؛
- وقتی یکی از شما عصبانی است؛
- وقتی زن خانواده در عادت ماهیانه قرار دارد؛
- زمانی که یکی از شما خبرهای بدی شنیده است.
مرز باریک
یادتان باشد بین مخفیکاری و حریم شخصی و خصوصی در زندگی مشترک، مرز باریکی وجود دارد. صداقت و اعتماد دو رکن اساسی برای هر ازدواج موفق هستند. شریکیتان اگر احساس کند که به آنها دروغ میگویید یا نیمی از حقیقت را از او پنهان نگه میدارید، شاید بوی خیانت به مشامش برسد!
به یاد داشته باشید، خیانت تنها آن موردی که به ذهن متبادر میشود نیست. این خیانتها میتواند اعتماد شریک زندگیتان را از بین ببرد و بهدستآوردن دوباره این اعتماد شاید نشدنی باشد یا حالاحالاها طول بکشد.
درنهایت یادتان باشد دنیای مردان و زنان با هم متفاوت است و برای اینکه بتوانید این دنیاها را بشناسید نیاز به یک راهنما دارید. دکتر جان گری، سالها تجربهاش در زمینه مشاوره دادن به زوجین را در کتاب مردان مریخی، زنان ونوسی گردآوری کرده است؛ این کتاب میتواند به شما برای شناخت این دو دنیا و داشتن روابط عاطفی پایدار و موفق کمک کند.
حریم شخصی در کار؛ حتی اگر رازی ندارید!
نبود حریم شخصی و خصوصی در فضای کاری میتواند احساس استقلال را در کارکنان بکشد و نبود این حس موجب میشود کنترل کمتری بر محیط کاریشان داشته باشند و درنتیجه، بهرهوری آنها کاهش پیدا کند.
عدم حفظ حریم خصوصی در بدترین سناریو میتواند توهین به حیثیت و آبروی کارمند باشد و مشکلات روحی و عاطفی زیادی را برای او به همراه داشته باشد.
برای داشتن سازمانی موفق و پویا باید مدیری محبوب و موفق باشید. یک مدیر موفق باید ریشههای روانشناختی کارکنان و آنچه که به آنها الهام میبخشد را پیدا کند. حفظ حریم خصوصی از آن مواردی است که هر انسانی به آن نیاز دارد.
سایمون سینک در کتاب رهبران آخر غذا میخورند مواردی را علاوهبر این موضوعات، بیان کرده است که میتواند به شما برای تبدیل شدن به رهبری موفق و محبوب کمک میکند. علاوهبر این کتاب، ما در مقالهای به تفاوت رهبری و مدیریت پرداختهایم؛ بد نیست نیمگاهی هم به آن بیندازید.
البته در کنار تمام این موارد، باید تدابیری را برای عدم سوءاستفاده از محیط کار اندیشید، چراکه طبق آمارهای جهانی:
- ۲۵ درصد ترافیک اینترنت شرکتها برای عنوانهای غیرکاری مصرف میشود.
- ۶۴ درصد کارمندان در ساعتهای کاری برای مصارف شخصی از وب استفاده میکنند.
- ۷۰ درصد ترافیک سایتهای پورن در ساعتهای کاری است.
- ۴۸ درصد از بدترین نقضهای امنیتی در شرکتهای بزرگ توسط کارمندان آنها انجام میشود.
هرچند ذکر این نکته لازم است که بگوییم کارمندان اغلب نظارت در محل کار را وحشتناک میدانند. زیرا این بیاعتمادی موجب کاهش روحیه و درنتیجه کاهش بهرهوری آنها میشود. برای ایجاد حس امنیت و افزایش بهرهوری سازمانتان این نکته را هم در نظر داشته باشید.
وظایف کارکنان در محل کار
تا اینجا بار را به دوش مدیران انداختیم؛ اما بد نیست به وظایف کارکنان نیز اشاره کنیم تا چالشهای محل کار کمتر شود:
-
مرزبندی بین کار و زندگی
مشخص کنید که میخواهید درباره چه مواردی در محل کار صحبت کنید و دوست ندارید از چه مواردی حرفی به میان بیاورید. به مرزهایی که دیگران ایجاد میکنند نیز احترام بگذارید تا چالشی ایجاد نشود. مثلا همکاری که دوست ندارد در مورد مسائل سیاسی صحبت کند، باید به این خواستۀ او احترام بگذارید.
-
دوری از تماس شخصی
یکی از کارهایی که برای مرزبندی باید انجام دهید، همین مورد است. تماسهای شخصی شما میتواند مشکلات شخصیتان را برای همکارانتان آشکار کند و این اتفاق گاهی موجب سوءاستفاده میشود.
علاوهبر تمام این موارد، این موضوع موجب حواس پرتی همکاران میشود.
-
قاطعیت
اجازه ندهید همکاران در مورد مسائل شخصی سؤالپیچتان کنند. برای مرزبندی باید بتوانید تصمیمهای واضح و منطقی بگیرید تا بتوانید بر شرایطی که در اثر این تصمیمها است مسلّط باشید. تصمیمهای درست است که تفاوت بین پیروزیها و شکستها را مشخص میکند. خواندن خلاصه کتاب قاطع نوشته چیپ هیث و دن هیث در بوکاپو میتواند به شما برای تصمیمگیری درست و بهموقع کمک کند.
-
استفاده از پروتکلهای امنیتی سازمان
برخی از سندها و قراردادهای سازمان از اهمیت بالایی برخوردار است و مواردی مشاهده شده است که این مدارک در اثر بیتوجهی کارمندی به دست افراد بیرون از سازمان رسیده و مشکلات و ضررهایی را متوجه سازمان کرده است. برای جلوگیری از این مشکلات، تمام پروتکلهای امنیتی شرکتتان را رعایت کنید.
حریم خصوصی در فضای مجازی
حریم شخصی و خصوصی در عصر هشتگها، لایکها، پستها و توییتها که ما همه چیزمان را در فضای مجازی بهاشتراک میگذاریم، شاید چندان معنایی نداشته باشد؛ ولی چرا حفظ این حریم اینقدر مهم است و اهمیت دارد؟
سرقت اطلاعات بانکی و فیشینگ، یکی از مواردی است که امروزه بلای جان افرادی است که ناآگاهانه در فضای مجازی حضور دارند. اهمیت حریم خصوصی و جرایم سایبری تنها مختص به ایران نیست و در دیگر کشورها نیز رخ میدهد. طبق تخمین مرکز امنیت سایبری استرالیا، سالانه ۳۰۰ میلیون دلار به خاطر جرایم سایبری از دست میرود و به جیب شیادان میافتد.
عدم حفظ حریم شخصی علاوهبر فیشینگ، موارد دیگری را هم به همراه دارد؛ مواردی مانند:
- دزدیدن دادههای شما برای استفاده تجاری؛
- بهاشتراکگذاری بدافزارها که گاهی باعث از بین رفتن اطلاعات مهم، عکسها و خاطراتتان میشود؛
- سوءاستفاده از اطلاعاتی که با دیگران در شبکههای اجتماعی بهاشتراک میگذارید.
راهکارهایی برای افزایش امنیت و حفظ حریم خصوصی در فضای مجازی
- در فضای مجازی در ابتدای امر به هر کسی اعتماد نکنید و عکس و اطلاعاتتان را در اختیارشان قرار ندهید.
- برای حسابهای شبکههای اجتماعیتان از رمزهایی که بهراحتی قابل حدس هستند استفاده نکنید.
- رمز دومرحلهای حسابهای کاربریتان را فعال کنید تا بهقولی از هک شدن این حسابها جلوگیری کنید.
- از ارسال تصاویر شخصی در شبکههای اجتماعی که ممکن است بعدها چالشی را برایتان ایجاد کند اجتناب کنید.
- لطفا از اندام کودکانتان در شبکههای اجتماعی خودداری کنید چراکه افراد مبتلا به پدوفیلیا در کمین این عکسها هستند.
- برنامهها را از اپاستورهای معتبر دانلود کنید.
لب کلام
درنهایت یادتان باشد که مرزهای خودتان را برای دیگران شفاف کنید و همچنین سعی کنید از مرزهای دیگران عبور نکنید. قاطع باشید و اجازه ندهید مسائل مختلف باعث نقض حریم خصوصیتان شود.
اگر تجربهای در نقض حریم شخصی و خصوصی یا شفافسازی مرزهایتان دارید، میتوانید آن را در بخش نظرات سایت ذکر کنید تا به دیگران برای مرزبندی کمک کنید.
حریم شخصی و خصوصی صرفا بهمعنای رازهای مگو نیست، این حریم مرزبندیهای مختلفی است که هر فرد دور زندگیاش میکشد و انتظار دارد که دیگران از آنها رد نشوند. این حریم بسته به پارامترهای مختلف برای هر فرد متفاوت است.
در یک رابطه سالم باید حس حفظ حریم شخصی و فیزیکی را برای خود و شریکتان قائل باشید و به آن احترام بگذارید. گاهی نیاز است به شریکتان فرصت دهید تا بتواند برای خودش باشد، خودش را پیدا کند.